روزمان را با دعا آغاز کنیم/ صحیفه سجادیه با ترجمه و توضیح سید محمد مرتضوی-فراز اول از نیایش سوم

الدعاء الثالث:

فِي الصَّلاَةِ عَلَى حَمَلَةِ الْعَرْشِ وَ كُلِّ مَلَكٍ مُقَرَّبٍ

نیایش آن حضرت (علیه السلام) است در ورود به حاملان عرش و بر همۀ فرشتگان مقرّب

وَ کانَ مِنْ دُعَائِهِ علیه‌السلام فِی الصَّلَاةِ عَلَی حَمَلَةِ الْعَرْشِ وَ کلِّ مَلَک مُقَرَّبٍ:

(1) اللَّهُمَّ وَ حَمَلَةُ عَرْشِكَ الَّذِينَ لاَ يَفْتُرُونَ مِنْ تَسْبِيحِكَ، وَ لاَ يَسْأَمُونَ مِنْ تَقْدِيسِكَ، وَ لاَ يَسْتَحْسِرُونَ مِنْ عِبَادَتِكَ، وَ لاَ يُؤْثِرُونَ التَّقْصِيرَ عَلَى الْجِدِّ فِي أَمْرِكَ، وَ لاَ يَغْفُلُونَ عَنِ الْوَلَهِ إِلَيْكَ

(1) بارالها درود فرست، بر [فرشتگانی] که [به فرمان تو] تدبیر امور آفریده‌هایت را بر عهده دارند، آنان که در ستایش تو آرام نمی‌گیرند، و در تقدیست افسرده نمی‏شوند و از بندگی‌ات وا نمی‌مانند و در تلاش برای [اجرای] دستورت همواره پایدارند و عشق تو را از یاد نمی‌برند.

(2) وَ إِسْرَافِيلُ صَاحِبُ الصُّورِ، الشَّاخِصُ الَّذِي يَنْتَظِرُ مِنْكَ الْإِذْنَ، وَ حُلُولَ الْأَمْرِ، فَيُنَبِّهُ بِالنَّفْخَةِ صَرْعَى رَهَائِنِ الْقُبُورِ.

(2) و [بر] اسرافیل که صور به دست در انتظار فرمان توست تا با دمیدن بر آن خفتگان در گور را بیدار کند.

(3) وَ مِيكَائِيلُ ذُو الْجَاهِ عِنْدَكَ، وَ الْمَكَانِ الرَّفِيعِ مِنْ طَاعَتِكَ.

(3) و [بر] میکائیل که در پیشگاه تو والامقام و به واسطۀ فرمانبرداری‌ات بلندمرتبه است.

(4) وَ جِبْرِيلُ الْأَمِينُ عَلَى وَحْيِكَ، الْمُطَاعُ فِي أَهْلِ سَمَاوَاتِكَ، الْمَكِينُ لَدَيْكَ، الْمُقَرَّبُ عِنْدَكَ

(4) و [بر] جبرئیل، امین وحی که آسمانیان فرمانبردارش هستند، و نزد تو صاحب مقام و در پیشگاه تو مقرب است.

(5) وَ الرُّوحُ الَّذِي هُوَ عَلَى مَلاَئِكَةِ الْحُجُبِ.

(5) و [بر فرشتۀ] «روح» که بر پرده‌داران درگاهت مأمور کرده‌ای.

(6) وَ الرُّوحُ الَّذِي هُوَ مِنْ أَمْرِكَ، فَصَلِّ عَلَيْهِمْ، وَ عَلَى الْمَلاَئِكَةِ الَّذِينَ مِنْ دُونِهِمْ مِنْ سُكَّانِ سَمَاوَاتِكَ، وَ أَهْلِ الْأَمَانَةِ عَلَى رِسَالاَتِكَ

(6) و از ارادۀ تو به وجود آمده است؛ پس به همۀ آنان و بر دیگر فرشتگان آسمان‏نشینی که در مراتبی پایین‏تر از آن‏ها قرار دارند و امانت‌دار پیام‏های تو هستند …

(7) وَ الَّذِينَ لاَ تَدْخُلُهُمْ سَأْمَةٌ مِنْ دُءُوبٍ، وَ لاَ إِعْيَاءٌ مِنْ لُغُوبٍ وَ لاَ فُتُورٌ، وَ لاَ تَشْغَلُهُمْ عَنْ تَسْبِيحِكَ الشَّهَوَاتُ، وَ لاَ يَقْطَعُهُمْ عَنْ تَعْظِيمِكَ سَهْوُ الْغَفَلاَتِ.

(7) … و خستگی آنان را فرا نمی‏گیرد، و رنج شکست و ناتوانی بر آنها مستولی نمی‌شود، و تمایلات نفسانی آنان را از ستایشت باز نمی‏دارد، و هیچ اشتباه ناخواسته‌ای از بزرگداشت تو دورشان نمی‌کند، نیز درود فرست.

(8) الْخُشَّعُ الْأَبْصَارِ فَلاَ يَرُومُونَ النَّظَرَ إِلَيْكَ، النَّوَاكِسُ الْأَذْقَانِ، الَّذِينَ قَدْ طَالَتْ رَغْبَتُهُمْ فِيمَا لَدَيْكَ، الْمُسْتَهْتَرُونَ بِذِكْرِ آلاَئِكَ، وَ الْمُتَوَاضِعُونَ دُونَ عَظَمَتِكَ وَ جَلاَلِ كِبْرِيَائِكَ

(8) آن چشم به هم نهادگانی که توان نگریستن به سوی تو را ندارند، و آن سر به زیر افکندگانی که دیری است شوق آنچه نزد توست را دارند. آنان که شیفتۀ یاد نعمت‌های تواند، و در برابر بزرگی و شکوهت خاکسارند.

(9) وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ إِذَا نَظَرُوا إِلَى جَهَنَّمَ تَزْفِرُ عَلَى أَهْلِ مَعْصِيَتِكَ سُبْحَانَكَ مَا عَبَدْنَاكَ حَقَّ عِبَادَتِكَ.

(9) و چون آتش دوزخ را بر گنه‏کاران افروخته می‌بینند، تو را ستایش کرده و می‏گویند: تو پاک و منزهی! و ما تو را آن‏گونه که سزاوار تو بود، پرستش نکردیم.

(10) فَصَلِّ عَلَيْهِمْ وَ عَلَى الرَّوْحَانِيِّينَ مِنْ مَلاَئِكَتِكَ، وَ أَهْلِ الزُّلْفَةِ عِنْدَكَ، وَ حُمَّالِ الْغَيْبِ إِلَى رُسُلِكَ، وَ الْمُؤْتَمَنِينَ عَلَى وَحْيِكَ

(10) پس بر همۀ آنان و بر فرشتگان رحمت و مقربان درگاهت و بر پیام‌آوران [از] غیب به سوی پیامبرانت و امانت‌داران وحی‌ات …

(11) وَ قَبَائِلِ الْمَلاَئِكَةِ الَّذِينَ اخْتَصَصْتَهُمْ لِنَفْسِكَ، وَ أَغْنَيْتَهُمْ عَنِ الطَّعَامِ وَ الشَّرَابِ بِتَقْدِيسِكَ، وَ أَسْكَنْتَهُمْ بُطُونَ أَطْبَاقِ سَمَاوَاتِكَ.

(11) … و نیز بر آن گروه از فرشتگانی که ویژۀ خود کرده‏ای و با یادت آنان را از خوردن و آشامیدن بی‏نیاز کرده‏ای و در آسمانهایت جای داده‏ای، درود فرست.

(12) وَ الَّذِينَ عَلَى أَرْجَائِهَا إِذَا نَزَلَ الْأَمْرُ بِتَمَامِ وَعْدِكَ

(12) و بر آنان که چون پایان وعده‏ات فرا رسد [و رستاخیز بر پا گردد]، بر کرانه‌های آسمان‏ها [گوش به فرمانت] گمارده شوند،

(13) وَ خُزَّانِ الْمَطَرِ وَ زَوَاجِرِ السَّحَابِ

(13) و بر آن [فرشتگانی] که خزانه‏داران باران و جابه‏جاکنندگان ابرها هستند.

اشارات نیایش سوم:

فرشتگان که موجوداتی فرامادی و آسمانی هستند، در همۀ ادیان الهی در زمرۀ حاملان پیام خداوند سبحان برای پیامبران به شمار می‌روند و جزو کارگزاران حضرت حق برای انجام مأموریت‌های ویژه محسوب می‌شوند. قرآن کریم این مفهوم را با این بیان که ملائکه بال‌هایی دوگانه، سه‌گانه و چهارگانه دارند، تبیین نموده و برای آن‌ها جایگاه ویژه‌ای قائل شده است. همچنین آن‌ها را در صف مقربّان درگاه خداوند معرفی کرده که هیچگاه از فرمان حضرتش شانه خالی نمی‌کنند.

شاید از همین رهگذر است که امام سجاد^(ع) درود و سلام خداوندی را برای ملائکه مسألت کرده‌اند. امام سجاد^(ع) به عنوان امام معصوم بر مسائلی از این دست بصیر و بینا است. از این رو در این نیایش توجه مؤمنان را به این مقوله معطوف کرده‌اند.