تسهیلات فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری جزو آموزش رایگان نیست00 نظر

وضعیت فرصت مطالعاتی دانشجویان دکتری مشخص شد , و اعلام گردید که تسهیلات فرصت تحقیقاتی جزو آموزش رایگان نیست

 

رئیس سازمان امور دانشجویان با تاکید بر اینکه وضعیت دانشجویان برای اعزام به فرصت‌های مطالعاتی داخل و خارج از کشور برای شش ماهه دوم سال مشخص شده، گفت: بر این اساس ۶۰۰ دانشجو تا پایان سال می‌توانند از این فرصت مطالعاتی استفاده کنند اما دانشجویانی که به فرصت مطالعاتی خارج از کشور اعزام می‌شوند باید پس از بازگشت به تعهدات قانونی خود پایبند باشند.

در پی اعلام فراخوان خبرگزاری ایسنا با عنوان "دغدغه‌ها یا مطالبات این روزهای دانشجویان چیست؟"  که در آستانه روز دانشجو و با هدف انعکاس دیدگاه ها، نظرات، دغدغه ها و مشکلات دانشجویان در حوزه‌های مختلف رفاهی، صنفی و آموزشی در شرایط تعطیلی ناشی از شیوع کرونا ویروس دانشگاه‌ها اعلام شد، تعدادی از دانشجویان در خصوص وضعیت آزادسازی مدارک دانشجویان بورسیه به خارج، وضعیت اینترنت، شهریه بالا، فرصت‌های مطالعاتی، هزینه بودجه رفاهی دانشگاه‌ها و ...انتقاداتی داشتند که دکتر مجتبی صدیقی معاون وزیر علوم و رییس سازمان امور دانشجویان در گفت و گو با ایسنا ضمن تبریک روز دانشجو به این دغدغه‌ها پاسخ داد و تاکید کرد: مایل بودیم امسال نیز همانند سال‌های گذشته در روز دانشجو امکان ارتباط حضوری وسیع تری با دانشجویان می‌داشتیم که به دلیل شیوع کرونا عملا این ارتباط امسال وجود نداشت اما باید دانشگاه‌ها و دانشجویان به هر شکلی این واقعه تاریخی را حفظ کنند و این مناسبت در جریان حرکت‌های دانشجویی زنده نگه داشته شود.

در این خصوص، یکی از مخاطبان از افزایش شهریه دانشگاه‌ها در شرایط فعلی انتقاد کرده و گفت: در این شرایط اقتصادی و مالی سخت خانواده ها و تعطیلی خیلی از مشاغل چرا دانشگاه‌های آزاد و غیر انتفاعی امسال ۲۰تا۳۰درصد افزایش شهریه ثابت و متغیر داشتند. 

دکتر صدیقی معاون وزیر علوم در پاسخ به این مخاطب، در خصوص افزایش شهریه دانشجویان شهریه پرداز گفت: اینکه در شرایط فعلی وضعیت اقتصادی دانشجویان و خانواده‌های آن‌ها نگران کننده است قابل درک می‌باشد و طبیعی است که افزایش شهریه دانشگاه‌های غیردولتی و یا دانشجویانی که با هزینه شخصی در دانشگاه‌های دولتی تحصیل می‌کنند مورد انتقاد دانشجویان باشد، نکته‌ای که باید توجه داشت این است که هزینه‌های دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی که در آن دانشجویان با هزینه‌های شخصی تحصیل می‌کنند نیز تحت تاثیر تورم و هزینه‌های بالا قرار گرفته است. بنابراین این دانشگاه‌ها باید بر حسب درآمدی که دارند برای دانشجویان هزینه کنند.

رئیس سازمان امور دانشجویان تاکید کرد: موسسات غیر انتفاعی معمولا بنا دارند حداقل‌های افزایش شهریه را داشته باشند بسیاری از این موسسات نیز توانستند این حداقل‌ها را رعایت کنند و کمتر از نرخ تورم شهریه را افزایش دهند اما بالاخره باید به این موسسات نیز حق داد که برای پرداخت هزینه‌ها، حق الزحمه‌ها و همچنین سرپا نگهداشتن دانشگاه نیازمند درآمد هستند.

معاون وزیر علوم تاکید کرد: ما در وزارت علوم توانستیم از طریق صندوق رفاه این وزارتخانه کمک هایی را در بحث شهریه و سایر بخش‌ها به دانشجویان ارائه دهیم. به همین جهت این صندوق با سیاست جدید که در پرداخت وام‌های دانشجویی دنبال می‌نماید از جمله سوق دادن برخی از وام‌ها که مورد استفاده قرار نمی‌گرفت به سمت وام هایی که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد حمایت بیشتری را دنبال می‌کند. تلاش شده وام‌های ضروری خرید تجهیزات در اختیار دانشجویان قرار گیرد تا از این طریق مشکلات آن‌ها کمتر شود و با رشدی هم که در اعتبار صندوق رفاه پیش بینی شده است امیدوار هستیم تا پایان سال بر اساس درخواست‌هایی که از سوی دانشجویان به دانشگاه‌ها داده می‌شود کمک‌های خود را ادامه بدهیم.

یکی دیگر از مخاطبان با ارسال پیامی در خصوص آزادسازی مدارک دانشجویان دکتری که به فرصت مطالعاتی خارج از کشور رفتند، گفت: چند ماهی است که فارغ التحصیلان مقطع دکتری که برای آزادسازی مدرک دکتری خود از طریق نامه عدم کاریابی اقدام می‌کنند، به بازپرداخت هزینه دوره فرصت مطالعاتی یا ارائه سابقه بیمه به میزان دو برابر طول دوره فرصت مطالعاتی ملزم می‌شوند.

وی ادامه داد: اکثر این دانشجویان در دوره‌ای به فرصت مطالعاتی رفته‌اند و البته در زمانی دکتری خود را شروع کرده‌اند که رویه آزادسازی مدارک به‌گونه‌ای دیگر بوده است. تا حدود اوایل تیرماه ۱۳۹۹، فرآیند بدین صورت بود که متقاضی مدارک خود را به مدت شش ماه در ادارات کاریابی قرار می‌داد و اگر آن اداره نمی‌توانست متناسب با آن مدرک، شغلی برای متقاضی پیدا کند، نامه‌ای مبنی بر عدم‌کاریابی ارائه می‌کرد.

به ادعای این دانشجو، متقاضی با این نامه می‌توانست به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه مربوطه مراجعه کند و اصل دانشنامه خود را به رایگان دریافت کند. حال سؤال اینجاست که در سال ۱۳۹۹ چه اتفاقی رخ داده است که به یک‌باره و بدون اعلام قبلی این قانون تغییر کرده است؟ و هزینه آزادسازی مدرک دکتری از صفر به حدود ۲۰۰ میلیون تومان رسیده؟ حتی این قانون هنوز نیز اعلام رسمی نشده است!

وی اضافه کرد: متقاضی یک سال مدارک خود را در اداره کاریابی قرار داده و هزینه کرده است و وقتی برای آزادسازی مدرک خود اقدام می‌کند می‌بیند قانون جدیدی وجود دارد که عطف به ماسبق شده است که این کار در قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز مجاز نیست. علاوه بر این، تعداد زیادی از دانشجویان، قبل از تیرماه ۱۳۹۹ مدارک خود را به رایگان دریافت کرده‌اند و یک تبعیض جدی بین دانشجویان جدید و قدیم احساس می‌شود. شاید اگر این قانون اکنون اعلام شود، عده‌ای باشند که از ادامه تحصیل در مقطع دکتری منصرف شوند و برای زندگی خود برنامه دیگری بچینند، اما دانش‌آموختگان نمی‌توانند گذشته خود را تغییر دهند.

در پاسخ به این دانشجو نیز دکتر صدیقی به فرصت تحقیقاتی دانشجویان دکتری ورودی ۹۶ اشاره کرد و گفت:  امسال به دلیل شرایط کرونا عملا امکان اعزام دانشجویان به دوره های فرصت مطالعاتی خارج از کشور با کاهش جدّی مواجه شد، بر این اساس سعی شد در شش ماه اول امسال به دانشجویانی که در گذشته نامه حمایت مالی گرفته و موفق نشده بودند از این امتیاز استفاده کنند، فرصت بیشتری داده شود.

وی ادامه داد: بر اساس بررسی‌هایی که حدود آبان ماه جاری انجام شد سهمیه‌ای نیز برای فرصت تحقیقاتی دانشجویان در داخل و خارج از کشور  اختصاص می یافت  و با توجه به نرخ ارز برای فرصت تحقیقاتی خارج از کشور سهمیه‌های محدودی در نظر گرفته شد و به دانشگاه‌ها تاکید شد دانشجویانی که اعزام آن‌ها به خارج از کشور کاملا ضروری است و باید بخشی از کار پایان‌نامه یا رساله آن‌ها در خارج از کشور گذرانده شود در اولویت اعزام به خارج قرار بگیرد و ارز مورد نظر به این دانشجویان اختصاص یابد.

همچنین دانشجوی دیگری عنوان کرد: ما دانشجویان ورودی سال ۹۶ که قصد استفاده از فرصت مطالعاتی را داریم به دلیل عدم اعلام سهمیه ها بلاتکلیف هستیم و اینکه اگر هم بتونیم از فرصت استفاده کنیم باید به نرخ روز مدرک را آزاد کنیم.

در پاسخ به این مخاطب نیز رئیس سازمان امور دانشجویان تاکید کرد: سهمیه فرصت مطالعاتی در دانشگاههای داخل کشور افزایش یافته و امیدواریم از فرصت های مطالعاتی داخل کشور استقبال شود و  برای فرصت مطالعاتی خارج از کشور نیز همین سهمیه محدود پاسخگو باشد. در بخشنامه تاکید شده است که اولویت اعزام با ورودی های سال ۹۶ است.

وی ادامه داد: در حال حاضر کم و بیش وصول پذیرش ها برای فرصت تحقیقاتی خارج از کشور شروع شده و صدور ویزا به تدریج آغاز شده و برای شش ماهه دوم سال جاری حدود ۶۰۰ سهمیه فرصت تحقیقاتی خارج و داخل کشور  پیش بینی شده است تا پس از مشاهده عملکرد دانشگاهها برای سال آتی تصمیم گیری شود.

رئیس سازمان امور دانشجویان در خصوص هزینه آزادسازی و تعهدات دانشجویانی که به فرصت تحقیقاتی خارج از کشور اعزام می شوند نیز گفت: در این زمینه موضوع به شکل واقعی و دقیق مطرح نشده است. در واقع دانشجویان دکتری که از فرصت تحقیقاتی استفاده می کنند تعهد حقوقی می دهند که دو برابر مدتی که از این فرصت استفاده می‌کنند در داخل کشور خدمت کنند یعنی این دانشجویان که به شش ماه فرصت مطالعاتی می روند باید یک سال در هر بخش اعم از دولتی، غیر دولتی و یا خصوصی این خدمت را ارائه دهند.

معاون وزیر علوم یادآور شد: تسهیلات فرصت تحقیقاتی دانشجویان جزو تسهیلات آموزش رایگان قرار نمی‌گیرد. چرا که اگر قرار بود جزو این تسهیلات باشد باید شامل همه دانشجویان دکتری می‌شد. در حالیکه در حال حاضر درصد اندکی از دانشجویان دکتری از این امکان استفاده می‌کنند و جمع زیادی از این دانشجویان در صف استفاده از این فرصت‌ها قرار دارند.

وی گفت: ما برای لغو تعهد آموزش رایگان ضابطه قانونی داریم، این دانشجویان با مراجعه به وزارت کار و بعد از شش ماه عدم کاریابی می‌توانند برای اخذ مدرک و لغو تعهد خود اقدام کنند. در واقع برای لغو تعهد آموزش رایگان ما ضابطه قانونی داریم اما برای لغو سایر تعهدها ضابطه مشخصی وجود ندارد. به همین جهت نهاد نظارتی به ما تذکر داد که این دو تعهد از یکدیگر جدا است و ما نمی‌توانیم با ضابطه لغو تعهد آموزش رایگان تعهد یکسال خدمت دانشجویان را لغو کنیم.

رئیس سازمان امور دانشجویان ادامه داد: کاری که ما در سازمان در حال پیگیری هستیم. اول اینکه تسهیلات بیشتری را برای انجام همین خدمت یکساله برای دانشجویان فراهم کنیم و محدوده آن را وسیع سازیم از جمله فعالیت‌های پژوهشی، تا آن‌ها بتوانند این دوره را به سهولت سپری کنند، کار دوم این است که با نهاد نظارتی مذاکره می‌کنیم که با تفکیک تعهد آموزش رایگان دانشجویان و تعهد فرصت‌های تحقیقاتی، در مورد نحوه پیگیری تعهدات به نقطه نظر قانونی واحد برسیم.

یکی دیگر از مخاطبان در پیامی با بیان اینکه "سازمان امور دانشجویان از فارغ التحصیلان دکتری روزانه ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان برای آزاد سازی مدرک با وجود نامه عدم کاریابی درخواست کرده است"، گفت: بهانه این درخواست استفاده این افراد از فرصت مطالعاتی خارج است که در زمان خود حدود ۴۰ میلیون کمک هزینه دریافت کرده‌اند و حالا به قیمت روز دلار بر خلاف تعهدات و رویه موجود قبلی باید باز پس بدهند.

این مخاطب در ادامه مدعی شد: سازمان امور دانشجویان تا کنون از انتشار متن ابلاغیه جدید خودداری کرده و پیگیری‌های چند ماهه حدود ۶۰۰ نفر از فارغ التحصیلان دکتری روزانه در خم بروکراسی موجود به جایی نرسیده است. لازمه پیشبرد مقالات علمی داشتن ارتباط با محققین دیگر است ولی با این تصمیم جدید ریشه این ارتباطات خشکانده می‌شود.

دکتر صدیقی رییس سازمان امور دانشجویان در این رابطه تاکید کرد: اینکه بدون توضیح گفته می شود ۲۰۰یا ۳۰۰ میلیون برای آزادسازی مدارک گرفته می شود درست نیست. دانشجویی که مایل نبوده تعهد یکساله خود را انجام دهد و خودش به سازمان امور دانشجویان مراجعه کرده و درخواست  خروج از کشور بدون سپری کردن تعهد را داشته است به هر حال مجبور شده است هم ارز ریالی دریافتی را مسترد نماید.

صدیقی افزود: ما دنبال گرفتن خسارت از دانشجویان نیستیم. کما اینکه تعداد زیادی از دانشجویانی که به فرصت تحقیقاتی خارج از کشور رفتند پس از بازگشت و فارغ التحصیلی، یکسال تعهد خود را نیز انجام دادند.

یکی دیگر از مخاطبان نیز با بیان اینکه هزینه‌های فرصت مطالعاتی کفاف زندگی آن‌ها را در خارج از کشور نمی دهد، گفت: با پولی که وزارت علوم در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد فقط می‌توانیم خانه اجاره کنیم و این هزینه‌ها کفاف زندگی و تغذیه را نمی‌دهد.

معاون وزیر علوم، در خصوص هزینه‌های رفاهی دانشگاه‌ها در شرایط شیوع کرونا ویروس نیز گفت: دانشگاه‌های ما در مدت بعد از شیوع بیماری در شرایط متفاوتی قرار گرفتند و دانشجویان نیز کم و بیش در دانشگاه‌ها حضور داشتند. در نیمسال جاری نیز بخشی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی برای انجام فعالیت‌های عملی مجبور به حضور در دانشگاه‌ها شدند. طبیعتا با حضور این دانشجویان بخشی از خدمات تغذیه ای و خوابگاهی ارائه می‌شود و شرایط تورمی کشور نیز امسال به گونه ای بود که همان درصد کمی که ما از خدمات تغذیه دانشجویان به دلیل عدم حضور بخشی از دانشجویان به دست آوردیم را پوشش داد. یعنی هزینه‌ها متناسب با سرانه پیش بینی شد و قراردادهای تغذیه‌ای دانشگاه‌ها بعضا تا چند برابر افزایش یافت. ضمن اینکه مقداری نیز زیرساخت‌های الکترونیکی که بسیاری از دانشگاه‌ها از آن محروم بودند تجهیز شد و حتی برخی از دانشگاه‌ها برای این کار مقروض نیز شدند و از اعتبارات طول سال خود استفاده کردند. بطورکلی شرایط هزینه‌های موجود در دانشگاه‌ها در سال جاری مقداری سخت بود.

وی  تاکید کرد: برخی از دانشگاه‌ها در سال جاری در بحث خرید تجهیزات، کمک‌هایی را برای دانشجویان به صورت وام و یا بخشی رایگان انجام دادند. در بخش اینترنت نیز با وزارت ارتباطات هماهنگ شد تا سایت‌های آموزش مجازی که دانشگاه‌ها به این وزارتخانه معرفی می‌کنند را به صورت رایگان در اختیار دانشجویان و اساتید قرار دهند.