نخبگان ایرانی میمانند!00 نظر

بر خلاف اخباری که از رسانه‌های مختلف بازتاب می‌شود با افکار عمومی که در این خصوص در جامعه وجود دارد، آمارهای رسمی نشان می‌دهند نخبگان ایرانی در کشور میمانند.

 

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی بنیاد ملی نخبگان، سورنا ستاری با اشاره به خروج نخبگان گفت: ما یک زمانی این‌ موضوع را خیلی محکم توضیح می‌دادیم، ولی همین بحث فرار مغزها از آن کلاه‌های گشادی است که سر کشور گذاشته‌اند و من می‌دانم که این یک حرکت سازمان‌دهی شده است. یک شبکه‌ای دارد این را به جامعه‌ ما تزریق می‌کند.

وی ادامه داد: البته ما هم نفی نمی‌کنیم؛ مثل تمام جوامع دیگر ما هم خروج نخبگان را داریم. مثلاً از زمانی که اروپای واحد تشکیل شده، یکی از بالاترین نرخ‌های فرار مغزها از اروپای شرقی اتفاق افتاده است. آلمان و فرانسه هم بسیار سود برده‌اند، چون هم شرکت‌های آن‌ها را و هم بانک‌های آن‌ها و هم آدم‌های حسابی و نخبگان آن‌ها را خریده‌اند.

معاون علمی و فناوری رئیس جمهور افزود: مهاجرت یک پدیده‌ جهانی است و واقعاً این آمارها را با این وقاحت اعلام می‌کنند و با وقاحت هم تکرار می‌کنند و از یک مراکز و منابعی هم نقل قول‌هایی می‌گویند که اصلاً وجود خارجی ندارد. این را این‌قدر می‌گویند تا همان بخش نخبه‌ جامعه آن را بپذیرد. همین چیزها است که ما را اذیت می‌کند.

بهرام صلواتی (مدیر رصدخانه مهاجرت ایران) در گفتگو با روزنامه‌ی شهروند می‌گوید: الان همه جا می‌گویند که «همه دارند می‌روند» اما برای این «همه» هیچ آماری وجود ندارد! در سرشماری ‌سال ٩٥ پیمایشی انجام شد که بر اساس آن یک سوال از نمونه آماری ٨٢‌ هزار نفری پرسیده شد. جواب آن هم بله یا خیر بود. سوال این بود که «شما تمایل به زندگی در خارج از کشور دارید؟». ٢٩,٨ درصد پاسخ مثبت داده بودند. این  ٣٠‌درصدی که فقط تمایل به مهاجرت داشته‌اند، با افرادی که قصد و برنامه جدی برای رفتن دارند، خیلی متفاوت است؛ مثلا جالب است بدانید که طبق نظرسنجی‌ سال ٢٠١٧،  ٧٥٠‌ میلیون نفر از جمعیت دنیا تمایل به مهاجرت داشته‌اند؛ یعنی چیزی در حدود ١٥‌درصد از جمعیت دنیا. این تمایل در تعداد قابل توجهی از کشورها بالای ٥٠ ‌درصد است اما‌ درصد افرادی که قصد و برنامه واقعی برای مهاجرت دارند، خیلی پایین‌تر از این اعداد و نسبت‌ها است. بنابراین باید از ترجمه غیر کارشناسی آمار مهاجرت پرهیز کرد ( امری که در ایران بسیار شایع است) و همچنین در تفسیر این آمار حتماً باید میانگین جهانی را هم در نظر گرفت.

طبق آمار یونسکو، در سه ‌سال گذشته جمعیت کل (خالص رفت و برگشت) دانشجویان ما در خارج از کشور ثابت بوده و تقریبا در تراز ٥٣ ‌هزار نفر باقی مانده است، طبق بررسی‌های اخیر رشد جمعیت دانشجویان ایرانی خارج از کشور در‌سال ٢٠١٧ در مقایسه با ٢٠١١، نزدیک به صفر بوده است. در حالی‌ که در همین بازه جمعیت دانشجویان دنیا رشدی ٢٧‌ درصدی داشته است.

سیر نزولی مهاجرت قطعی نفرات‌ برتر کنکور سراسری و المپیادهای علمی 

همانگونه که پیش از این اطلاع رسانی شده بود، براساس آخرین مطالعه انجام شده در بنیاد ملی نخبگان در خصوص آمار مهاجرت قطعی از کشور، ۲۷۱۲ نفر برگزیدگان المپیادهای دانشجویی و۳۵۳۱۳ نفر از رتبه‌های یک تا هزار کنکور سراسری مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. بر این اساس، میزان خروج از کشور قطعی رتبه‌های ۱ تا ۱۰۰۰ کنکور سراسری در رشته ریاضی از حدود ۶۰ درصد برای دانش آموختگان سال‌های ۹۰ تا ۹۲ با روند کاهشی به حدود ۳۸ درصد برای دانش آموختگان سال‌های ۹۵ تا ۹۷ رسیده که به نظر می‌رسد این روند همچنان نیز ادامه داشته باشد.

میزان خروج از کشور قطعی رتبه‌های ۱ تا ۱۰۰۰ کنکور سراسری در رشته علوم ‌تجربی از حدود ۱۰ درصد برای دانش‌آموختگان سال‌های ۹۰ تا ۹۲ به کمتر از ۷ درصد برای دانش آموختگان سال‌های ۹۵ تا ۹۷ رسیده است که این آمار نیز سیر نزولی دارد. در رشته‌های علوم ‌انسانی نیز میزان خروج از کشور قطعی رتبه‌های یک تا هزار کنکور سراسری از حدود ۲۰ درصد برای دانش آموختگان سال ۹۲ به کمتر از ۸ درصد برای دانش آموختگان سال ۹۷ کاهش داشته است.

میزان خروج از کشور نهایی برگزیدگان المپیادهای ریاضی، فیزیک، شیمی، کامپیوتر، نجوم و زیست‌شناسی با سیر نزولی، از حدود ۶۲ درصد برای دانش آموختگان سال‌های ۹۰ تا ۹۲ به حدود ۳۷ درصد برای دانش‌آموختگان سال‌های ۹۵ تا ۹۷ رسیده است.

همچنین روند بازگشت متخصصان ایرانی به کشور و همکاری با آن‌ها، با طراحی و اجرای برنامه «همكاري با متخصصان و كارآفرينان ايراني خارج از كشور» از اسفندماه سال ۱۳۹۳ با هدف ایجاد ساز و کاری جهت بهره‌مندی از دانش و تجارب ارزشمند ایشان، از میان دانش‌آموختگان دوره دکترا از ۱۰۰ دانشگاه‌ برتر دنیا، اساتید ۲۰۰ دانشگاه‌ برتر دنیا و متخصصان و كارآفرینان ایرانی فعال در مؤسسات شاخص علمی و فناوری یا شرکت‌های خارجی، آغاز شده است. بیش از ۴۷۰۰ نفر از متخصصان و فارغ‌التحصیلان ایرانی خارج از کشور در پلتفرم طراحی شده در مدل‌های مختلف همکاری خود را با کشور آغاز کرده‌‌‌اند که از این میان ۱۳۵ کارآفرین، ۹۳ شرکت‌ دانش‌ بنیان و فناور را تاسیس کرده‌اند. ‌۳۴۰ نفر به عنوان هیئت ‌علمی دانشگاه‌های برتر کشور جذب شده و ۱۷۰ استاد مدعو و معین در دانشگاه‌های کشور قرارداد امضا کرده‌اند، ۵۰۰ دانش‌آموخته دکتری در قالب پسادکتری در چرخۀ خدمت‌رسانی به جامعۀ بومی قرار گرفته‌‌اند و بیش از ۲۰۰۰سخنرانی و کارگاه تخصصی در ۴ سال گذشته برگزار شده است.