حجت الاسلام و المسلمین مرتضوی: نهاد نباید وارد امور اجرایی شود، مگر اینکه ناگزیر باشد.
حجتالاسلام مرتضوی چند سالی است که مسئول نهاد نمایندگی رهبری در امور دانشجویان خارج از کشور است. پیش از این هم مسئول دفتر نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه صنعتی شریف بود. دانشگاهی که تعداد زیادی دانشآموخته در خارج از کشور دارد. ارتباط خوب حاج آقا با دانشجوهای سابق همچنان پایدار است و تحصیلکردههای خارج از کشور، در موارد مختلف با حجت الاسلام مرتضوی همکاری و مشورت دارند . سراغ ایشان رفتیم و سوالهایی که از عملکرد نهاد از دیگران پرسیده بودیم را از خود ایشان هم پرسیدیم.
کارکرد اصلی نهاد را چه چیزی میدانید؟
بدون تردید آن چه که مربوط به دانش و دستاوردهای آن میشود، اعم از حوزههای علوم انسانی و تجربی و فنی و مهندسی و… در نگاه امام (ره) و رهبری (مد ظله) جایگاه بلندی دارند و همواره مورد حمایت بوده و مقام معظم رهبری برخی مواقع حتی به طور مستقیم در مورد بعضی از مراکز علمی ورود و حمایت کرده، بنابراین طبیعی است که امور دانشجویان ایرانی خارج از کشور این میزان اهمیت داشته باشند که ایشان به طور خاص، نمایندگانی را در سامان دادن به امور آنها مشخص کنند و در عین حال در تسهیل امور نمایندگان، نهادی با اساسنامه ویژه تاسیس شود و مورد تایید مقام معظم رهبری قرار بگیرد که شاه بیت آن، ایجاد زمینه ارتباطی با دانشجویان به منظور انجام وظایفی مانند توجه به علایق دینی دانشجویان و تعمیق و توسعه آن، تبیین ارزشهای اسلامی، رشد فضائل اخلاقی و معنوی و … است که به طور خلاصه حفظ هویت اسلامی و ایرانی است.
رویکرد اصلی نهاد در چند سال اخیر چه بوده است؟
احتمالا اطلاع دارید نهاد فعالیتهای مختلفی انجام میدهد و در عرصههای گوناگون برنامه دارد ولی وجهه و جهت همه آنها برای ایجاد ارتباط است، ارتباط منسجم بین کشور و تحصیلکردههای ایرانی خارج از کشور اولا، و ایرانیان خارج از کشور ثانیا. البته کار پیچیدهای است و بسیار هم دیر شده و امیدوارم دست اندرکاران جداً برای این مسئله تدبیر کنند.
خودتان عملکرد نهاد را چه طور ارزیابی میکنید؟
با توجه به محدودیت ها و تعداد اندک همکاران، قابل قبول بوده. البته داوری دیگران مهم است.
نقاط قوت و ضعف را چه میدانید؟
نقطه قوت: حمایت مدیریت بالا دستی و وجود همکاران دلسوز، آگاه و کاردان و همینطور برنامه های مناسب و از پیش طراحی شده که در عین حال تایید مصوبه شورای سیاستگزاری را همراه دارد.
نقطه ضعف: باز نبودن دست در ارتباط گیری با مخاطب و طبعا عدم شناخت کافی نسبت به محیط و مخاطب. چرا که اگر شناخت از محیط و مخاطب وجود نداشته باشد، برنامهریزی دقیق محقق نمیشود و بدون برنامه دقیق، فعالیتها ضابطهمند نخواهد بود و نتیجه لازم گرفته نمیشود.
رابطه نهاد با انجمنهای اسلامی چگونه باید باشد؟
انجمنهای اسلامی برخاسته از بدنه دانشجویی است و البته علاقمند به نظام و همسو با آن، بنابراین در انتخابات و فعالیت باید مستقل باشند ولی از جهت همسویی با نظام لازم است پشتیبانی شوند (اگر تمایل داشته باشند) به همین خاطر نهاد علاقمند به رابطه با آنهاست و برای آن نهایت سعی خود را در سرتاسر عمر خودش به کار بسته. بدیهی است اگر رابطه دقیق و منظم برقرار شود برکات زیادی دارد بدین معنی که همکاری، هم افزایی و طرحهای مشترک و همینطور تلاقی داخل و خارج کشور به خوبی تحقق پیدا میکند.
برای توسعه برنامهها یا مخاطب نهاد چه برنامهای دارید؟
باز باید تاکید کرد که اساس در این گونه موارد، رابطه و شناخت و همینطور شناخت نیازهای مخاطب است. در این مورد، در زمینههایی که برای این منظور به نهاد کمک و یاری میرساند؛ مانند برنامههایی همچون: شنبه گفت، اعزام مبلّغ، جشنواره خاطرهنویسی، حمایت از گروههای مجازی، حمایت از کانونهای قرآنی، همایشها، برگزاری نشستهای علمی، هماندیشی ژانویه و … در همین راستا برگزار میشود اما با همه این احوال، بهترین و برترین راه، حضور در جمع مخاطب است که میتواند جدا راهگشا باشد اما امکان آن محدود است.
میزان تعامل نهاد با دستگاههای اجرایی را چه طور ارزیابی میکنید؟
در مورد همه نمیتوان یکسان داوری کرد. برخی نهادها تعاملشان روانتر و آسانتر است و برخی پیچیده و تعامل با آنها ساده و روان نیست.
نهاد چقدر کار اجرایی و چه قدر کار پشتیبانی و حمایت باید انجام دهد؟
نهاد یک مجموعه فرهنگی است با پرسنل محدود. طبعا ورود آن در امور اجرایی هم دشوار است و هم اشتباه. کار نهاد بیشتر شناختن و برجسته کردن مسئلههایی است که یا پنهان مانده و یا متولی ندارد که آن را بیان کند مانند: شناخت مشکلات دانشجویان خارج از کشور و توجه به آنها ازجمله: بازگشت، جذب، تطبیق مدارک، لزوم استقرار، رایزنی های علمی، معرفی دانشگاههای معتبر به لحاظ علمی با شاخص های وزارت علوم و وزارت بهداشت. البته در برخی موارد، ناگزیر است در کارهای اجرایی ورود کند.