دانش و فناوری

۲۰ اقدام حمایتی برای نگهداشت استعدادهای برتر

۲۰ اقدام حمایتی برای نگهداشت استعدادهای برتر

بیش از ۲۰ اقدام حمایتی در راستای حفظ و نگهداشت نخبگان در کشور در حال اجرا است اما استفاده از ظرفیت نخبگان در جایگاههای مهم اجرایی برای حل مسائل کشور نیازمند عزم ملی است.

به گزارش نهادایران؛ بنیاد ملی نخبگان به عنوان یک نهاد حاکمیتی که مهمترین مأموریت آن توسعه منابع انسانی برگزیده برای بدست گیری تحولات کشور است، از سال ۱۳۸۵ فعالیت خود را با تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی آغاز کرده است. سرمنشا تأسیس این نهاد، سخنان مقام معظم رهبری بود که در مهر ماه سال ۱۳۸۳ در جمع نخبگان فرمودند: «لازم است بنیادی در دستگاه ریاست جمهوری در راستای پیگیری و تلاش برای حل مشکلات نخبگان، توجه به پیشنهادها و نظرات شأن، شناسایی استعدادها، هدایت آنان در مسیر پیشرفت‌های علمی و نخبه پروری در جامعه ایجاد شود».

لذا سفارشات رهبری درخصوص نقش نخبگان و بکارگیری از استعدادهای درخشان برای حل مسائل علمی کشور زمینه ساز ایجاد برنامه‌هایی در بنیاد ملی نخبگان شده است.

رهبر انقلاب اسلامی در آخرین دیدار با نخبگان نیز با تأکید بر لزوم اصلاح شاخص ارزیابی اساتید و نخبگان، اظهار داشتند: اکنون شاخص ارزیابی اساتید و نخبگان، تعداد مقالات است در حالی‌که باید موضوع حل مسئله را شاخص ارتقا قرار داد.

ایشان همچنین در خصوص انتظارات از دستگاه‌های مسئول در قبال نخبگان خاطرنشان کردند: در یک کلمه انتظار اصلی از دستگاه‌ها، حمایت از نخبگان به صورت عاقلانه، خردمندانه و با توجه به جوانب گوناگون است.

ارائه تسهیلات جذب برای نگهداشت استعدادهای برتر و نخبه به هزار نفر

دکتر سید محمد صادق موحد، معاون آینده‌سازان بنیاد ملی نخبگان با ارائه گزارشی از برنامه‌های آتی این نهاد ملی حول محور تأکیدات مقام معظم رهبری گفت: بنیاد ملی نخبگان برای گروه‌های جامعه مخاطب شامل دانش‌آموزان مستعد، دانشجویان و طلاب مستعد تحصیلی، دانش‌آموختگان برتر، اعضای هیئت علمی مؤسسات علمی، مخترعان و نوآوران، اجتماعات تخصصی غیردانشگاهی شامل برگزیدگان ادبی، هنری، قرآنی، طرح‌های توانمندسازی و توسعه دامنه اثرگذاری متعددی را طراحی و اجرا می‌کند.

وی با بیان اینکه ۱۰ درصد برتر دانش‌آموزان دوره دوم ابتدایی و اول متوسطه مخاطبان طرح‌های بخش دانش‌آموزی بنیاد هستند، گفت: هر ساله در حدود ۴ هزار نفر از دانشجویان مستعد تحصیلی از برنامه‌های توانمندسازی طرح شهید وزوایی بهره مند می‌شوند. از سال ۱۳۹۵ تاکنون، جمعاً ۶۸۰۰ نفر از دانشجویان در قالب هسته‌های مسئله‌محور پژوهشی و فناوری (طرح شهید احمدی روشن)، فعالیت‌های مسئله‌محوری را تجربه کرده‌اند.

وی افزود: از سال ۱۳۹۹ تاکنون بیش از ۱۰ هزار نفر در طرح توسعه رویدادهای رقابتی مسئله‌محور (طرح شهید بابایی) شرکت کرده‌اند. همچنین سالانه در حدود ۲۳۰۰ نفر از دانش‌آموختگان داخل و خارج از کشور، برای انجام طرح جایگزین خدمت نظام وظیفه در نهادهای مختلف و همچنین شرکت‌های دانش بنیان، معرفی می‌شوند.

موحد خاطر نشان کرد: سالیانه در حدود ۱۵۰ نفر از دانش‌آموختگان دوره دکتری تخصصی از تسهیلات پسادکتری بنیاد (طرح شهید دکتر چمران) استفاده می‌کنند. تا پیش از آغاز سال ۱۴۰۱، در حدود ۷۰۰ نفر از دانش‌آموختگان برتر دانشگاهی برای استفاده از تسهیلات جذب در دستگاه‌های اجرایی و نهادهای فناورانه‌، توسط بنیاد شناسایی شده‌اند.

به گفته معاون آینده سازان بنیاد ملی نخبگان، البته مقرر شده است که در سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۱۰۰۰ نفر از تسهیلات جذب در قالب آئین نامه جدید هیئت دولت برای جذب و نگهداشت استعدادهای برتر و نخبه، بهره‌مند شوند.

تربیت هزار محقق برجسته

موحد خاطر نشان کرد: با عنایت به اهمیت توسعه متوازن عرصه‌های مختلف در توسعه علمی کشور، در سال ۱۴۰۱، تفاهم‌نامه سه جانبه ای بین بنیاد ملی نخبگان، وزارت علوم‌، تحقیقات و فناوری و همچنین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تحت عنوان طرح حمایت از جذب دانشجویان مستعد در رشته‌های اولویت‌دار کشور با تأکید بر رشته‌های علوم‌پایه و علوم انسانی، به تصویب رسید.

معاون آینده سازان بنیاد ملی نخبگان عنوان کرد: در قالب این طرح که به نام طرح «دکتر اژه ای» معروف است، انتظار می‌رود بعد از ۱۰ سال هزار محقق برجسته در رشته‌های مشخص تربیت شوند و بتوانند نقش مهمی در تولید علم در مرزهای دانشِ اجتماع علمی بین‌المللی ایفا کنند.

حمایت از اساتید در مؤسسات علمی

وی عنوان کرد: همچنین طرح توسعه هسته‌های مسئله‌محور اساتید یا طرح «شهید دکتر بهشتی»، به تازگی تصویب شده و بر این اساس بنیاد از تشکیل گروه‌هایی از اساتید مؤسسات علمی برای انجام فعالیت حول مسائل راهبردی کشور حمایت ویژه ای خواهد داشت.

معاون آینده سازان بنیاد ملی نخبگان در ادامه با اشاره به سایر طرح‌های مهم این سازمان گفت: طرح توسعه کانون‌های مردمی شناسایی و هدایت مستعدان به منظور تحقق مأموریت و نیل به اهداف «طرح شناسایی و هدایت استعدادهای برتر (شهاب)» و در اجرای سیاست اجرایی طرح شهاب در محور «هدایت» دوره متوسطه مبنی بر «ارتقا کیفیت تحصیل رسمی، غنی‌سازی در حوزه‌های استعدادی و پرورش مهارت‌های پایه اثرگذاری نخبگانی (خلاقیت، حل مسئله، رهبری و همدلی اجتماعی)»، اجرا می‌شود.

اعطای تسهیلات نظام وظیفه به طلاب برگزیده در بنیاد ملی نخبگان

موحد خاطر نشان کرد: ضمن اینکه بنیاد نخبگان در صدد است با هدف استفاده بهینه از فرصت خدمت مقدس نظام وظیفه برگزیدگان حوزه‌های علمیه کشور برای حل مسائل دستگاه‌های مختلف از یک سو و تسهیل شرایط خدمت آنان از سوی دیگر، تسهیلات خدمت نظام وظیفه را به طلاب مستعد نیز اعطا کند که مقدمات اجرای آن در حال انجام است.

وی در خصوص تأکیدات رهبری درباره تغییر معیارهای ارزیابی نخبگان گفت: واژه‌ای که مقام معظم رهبری اخیراً به آن اشاره کردند معیار «حل مسئله» بود. توجه به این مهم البته در بیانات معظم له جدید نیست و ایشان به این مهم قبلاً هم اشاره کرده اند. توجه ویژه به فعالیت‌های مسئله‌محوری در بنیاد نیز سابقه دارد و اکنون با تأکید جدید مقام معظم رهبری، بنیاد برای اصلاح و ارتقای فعالیت‌های مسئله‌محوری برنامه‌ریزی می‌کند.

موحد اضافه کرد: طرح توسعه هسته‌های مسئله‌محور اساتید (طرح شهید دکتر بهشتی)، طرح ویژه حمایت از جذب برگزیدگان المپیادهای دانش‌‏آموزی و رتبه‏‌های برتر آزمون سراسری در رشته‌‏های اولویت‏ دار کشور (طرح دکتر اژه‌ای)، طرح توسعه کانون‌های مردمی شناسایی و هدایت مستعدان، از جمله جدیدترین طرح‌های بنیاد هستند که به تصویب رسیده اند. البته که به غیر از این طرح‌ها، تدوین طرح توسعه کانون‌های تفکر نیز در دستور کار بنیاد قرار دارد.

وی تاکید کرد: مقام معظم رهبری در دیدار اخیر خود با تعدادی از مستعدین و نخبگان، وجود فردی و اجتماعی نخبگی را تبیین کردند. ایشان خیلی دقیق نخبگی را از یک مفهوم انتزاعی به عینی ارتقا دادند. وجوهی از تعهدات متقابل نخبگان و حاکمیت را مورد تأکید قرار دادند. یکی از مواردی که معظم له به آن اشاره کردند اصلاح شاخص شناسایی نخبگان و توجه به موضوع فعالیت‌های مسئله‌محوری است. این موضوع بسیار برای بنیاد حیاتی است.

وی ادامه داد: لذا بنیاد نخبگان نیز مصمم است که جریان‌سازی در فضای دانشجویان، طلاب، دانش‌آموختگان و اعضای هیئت علمی مؤسسات علمی را برای انجام فعالیت‌های گروهی به منظور حل مسائل کشور، در دستور کار خود قرار دهد. جامع‌نگری و طراحی برنامه‌هایی که به صورت هرچه طبیعی‌تر اهمیت فعالیت‌های مسئله‌محوری و اقبال جامعه نخبگانی را از یک سو و از سویی دیگر استقبال نهادها و سازمانها برای سرلوحه قراردادن معیار مسئله‌محوری در اعتبار بخشی به فعالیت‌های نخبگانی اجتماع نخبگانی، در پی داشته باشد را در دستور کار خود قرار داده است.

معاون آینده سازان بنیاد ملی نخبگان اضافه کرد: البته عزم ملی برای جذب نخبگان به منظور نهادینه شدن حکمرانی نخبگان نیاز است و بنیاد نیز مصمم‌تر از همیشه، عزم خود را جزم کرده است تا در رسیدن به تمدن اسلامی ایرانی نقش مؤثری داشته باشد. توسعه رویدادهای رقابتی مسئله‌محور و هسته‌های مسئله‌محور پژوهشی و فناورانه قویاً در دستور کار بنیاد قرار گرفته است.

بنیاد ملی نخبگان با توجه به مأموریت‌های خود ذیل سند راهبری کشور در امور نخبگان، ایستگاه‌های مسیر نخبگی را شناسایی و با کمک نهادهای مرتبط برای پشتیبانی از مشمولان هر ایستگاه برنامه‌ریزی کرده است. این طرح‌ها شامل طرح شهاب، طرح ایران گشت، طرح شهید احمدی روشن، طرح شهید وزوایی، طرح شهید بابایی، طرح شهید احدی، طرح شهید چمران، طرح شهید طهرانی مقدم، طرح شهید صیادشیرازی، طرح شهید شهریاری، طرح شهید رضوی، طرح کاظمی آشتیانی و شهید فخری زاده می‌شود.

همچنین برنامه‌های دیگری همچون شناسایی و همکاری با کانون‌های تربیت مستعدان و آینده‌سازان، حمایت از جذب برگزیدگان المپیادهای دانش‌‏آموزی، ساخت مسکن نخبگان، جذب و بکارگیری نیروی انسانی نخبه و مستعدبرتر در دستگاه‌های اجرایی، حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی، حمایت از برگزاری کرسی‌های حل مسائل ملی و استانی و… از دیگر برنامه‌های حمایتی در راستای منویات رهبری به شمار می‌روند.

جدول اقدام حمایتی برای نگهداشت استعدادهای برتر

طرح حمایتی نوع حمایت و تسهیلات مخاطب
طرح شهاب شناسایی و هدایت استعدادهای برتر در همه استان‌های کشور پایه‌های چهارم، پنجم، ششم و هفتم

طرح شهید احمدی روشن

افزایش سطح کیفی رشته و تسهیل کسب تجربه در دنیای واقعی و حل مسائل جامعه اساتید خبره دانشگاهی و متخصصان برتر صنعتی

شناسایی و هدایتِ دانشجویان و طلاب مستعد تحصیلی

هدایت هدفمند دانشجویان و طلاب صاحب استعداد برتر و اختصاص تسهیلات اعتبار دستیاری، کمک‌هزینه ارتباطات و امکانات علمی دانشجویان و طلاب صاحب استعداد برتر کشور
طرح شهید بابایی ایجاد فضای نشاط علمی در دانشگاه‌ها، آشنایی دانشجویان با نیازها و مسائل کشور و ترغیب آنان برای کارِ گروهی دانشجویان به ویژه در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد و همچنین طلاب سطح ۲ و ۳

اجتماع دانش‌آموختگان- تسهیلات خدمت نظام‌وظیفه تخصصی

اعطای کارت پایان خدمت دانش‌آموختگان برتر دانشگاهی و ایرانیِ خارج از کشور

طرح شهید احدی

تسهیل مسیر تحصیلی و تخصیص سهمیه به دانشگاه‌های برتر دانش‌آموختگان برترِ دوره کارشناسی‌ارشد در دوره دکتری تخصصی

تسهیلات دوره پسادکتری

ارتقای توانایی‌های پژوهشی، فناورانه و آموزشی باارائه تسهیلات دوره پسا دکتری دانش‌آموختگان برتر دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و سایر مراکز آموزش عالی و پژوهشی کشور
طرح شهید تهرانی مقدم جذب دانش‌آموختگان برتر در نهادهای فناورانه و کمک به انها در جهت کسب مهارت‌های لازم برای دستیابی به اشتغال پایدار دانش‌آموختگان برتردانشگاهی

تسهیلات جذب در مؤسسه‌های علمی

جذب دانش‌آموختگان برترِ تخصصی به عنوان «عضو هیئت‌علمی» دانش‌آموختگان برترِ دوره دکتری تخصصی
طرح شهید رضوی پشتیبانی از دانش‌آموختگان برتر برای ایجاد کسب‌وکارهای دانش‌بنیان دانش‌آموختگان برترِ دانشگاهی

اجتماع مخترعان و نوآوران- شناسایی و پشتیبانی از اختراع‌های برگزیده

تسهیلات توانمندسازی برای تحقق مواردی نظیر ثبت بین‌المللی اختراع، تأسیس شرکت نوپای دانش بنیان، تسهیل فرایند نمونه‌سازی (نیمه صنعتی مخترعان برگزیده

بخشنامه بکارگیری دستیار (مشاور) نخبه

حضور فعال نخبگان در فرآیند تصمیم‌سازی و برنامه‌ریزی دستگاه‌های اجرایی جوانان نخبه

حمایت از برگزاری کرسی‌های حل مسائل ملی و استانی

حمایت از برگزاری کرسی‌های نظریه پردازی، نقد و مناظره نخبگان

شیوه‌نامه حمایت از فعالیت‌های پژوهشی استادیاران برترِ جوان با رویکرد حل مسائل کشور

اعطای اعتبار پژوهشی و اعتبار تجهیزات، تسهیلات فرهنگی – رفاهی (شامل هدیه ازدواج و وام مسکن نخبگان
ویژه «حمایت از جذب برگزیدگان المپیادهای دانش‌‏آموزی و رتبه‌‏های برتر آزمون سراسری در رشته‏‌های اولویت‌‏دار کشور تحصیل در رشته‌های اولویت دار کشور شامل ادبیات، ریاضی، زیست، شیمی، فیزیک، کامپیوتر و نجوم، با معرفی سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان المپیادی‌ها

ارائه تسهیلات ویژه برای ساخت مسکن نخبگان

رفع مسئله مسکن اجتماع نخبگانی نخبگان و مستعدان برتر

جذب و بکارگیری نیروی انسانی نخبه و مستعدبرتر در دستگاه‌های اجرایی

استفاده از ظرفیت و استعدادهای آنها در دستگاه‌های اجرایی سرمایه انسانی استعداد برتر و نخبه

حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویان در مقاطع تحصیلات تکمیلی

منظور گسترش زمینه‌های پژوهش در حوزه‌های مرتبط با اجتماعات و نظام نخبگانی و بهره‌مندی از توان تخصصی مراکز علمی کشور دانشجویان با پایان نامه‌های پژوهش محور
طرح اژه ای حمایت از جذب دانشجویان در رشته‌های اولویت‌دار کشور با تأکید بر رشته‌های علوم‌پایه و علوم انسانی دانشجویان مستعد تحصیل کرده در رشته‌های اولویت دار
طرح شهید بهشتی حمایت ویژه از اساتید مؤسسات علمی برای انجام فعالیت حول مسائل راهبردی کشور اساتید مؤسسات علمی

 

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا