پیشبرد نقشه جامع علمی کشور
پیشبرد نقشه جامع علمی کشور
مشروح صحبت‌های دکتر ناصر باقری مقدم؛ قائم مقام بنیاد ملی نخبگان، در شانزدهمین همایش سالانه اساتید و دانشجویان ایرانی خارج از کشور.
بِسمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم وَ بِه نَسْتَعِین إنَّهُ خَيرُ نَاصِرٍ وَ مُعِين
خدمت همه عزیزان حاضر در جلسه سلام عرض کرده و صبح به خیر می‌گویم. از حسن انتخاب قاری محترم که آیات سوره انسان را برای شروع جلسه، انتخاب کرده‌اند تشکر می‌کنم. امروز یا خلاصه این ایام مصادف است با روز مباهله که پیامبر اکرم به همراه خانواده خودشان تحدی کردند با نصرانیان در خصوص حقانیت‌شان الحمدالله در این روز قرار داریم. در حدیثی از یکی از معصومین دیدم که افضل فضایل امیرالمؤمنین (ع) را که فرمودند: همین که پیامبر در آیه مباهله حضرت را جان خودش خطاب کرد. در هر صورت امروز را خدمت شما عزیزان حاضر در جلسه، تبریک و تهنیت عرض می‌کنم.
سند راهبردی کشور در امور نخبگان
موضوعی که برای بنده در این همایش محترم تنظیم شده بود، جایگاه دانشجویان ایرانی خارج از کشور در پیشبرد نقش‌های جامع علمی کشور است. جا دارد قبل از ارائه از نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در مورد دانشجویان ایرانی خارج از کشور تشکر کنم که مقدمات این صحبت دوطرفه را فراهم کردند. حقیقت مطلب در نقشه جامع علمی کشور به صورت کلیات، به مفهومی به نام نخبگان و نخبگی اشاره شده است.
که مصداق بارز آن، دانشجویان، دانش‌آموختگان و اساتید حوزه‌ی دانشگاه و حوزه هستند. بنابراین در نقشه جامع علمی کشور، در ذیلش به دو سند مهم اشاره شده است و در دو سندی که در ذیل نقشه جامع علمی کشور است، به موضوع نخبگان و دانشجویان خارج از کشور پرداخته شده است. سند اول به عنوان سند جامع علمی بین‌المللی است، که این سند در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است.
و مطلع هستید در اسناد, عموما کلیاتی از موضوع را بحث می‌کنند با عنوان این که بالاخره یکی از ارکان مهم توسعه دانش در کشور ما و در جمهوری اسلامی دانشجویان و اساتید خارج از کشور هستند. و برای این که این ارتباط فراهم شود، اقدامات مختلفی طراحی و تدارک دیده شده است. اما در کنار این سند، ما سندی داریم با عنوان سند راهبردی کشور در امور نخبگان که به صورت عملیاتی با موضوع برخورد کرده و یک مقدار جزئی تر وارد موضوع شده که ما چه فعالیت‌های مشترکی را می‌توانیم با دانشجویان و اساتید خارج از کشور داشته باشیم.
البته در سند راهبرد کشور در امور نخبگان، فقط به دانشجویان خارج از کشور توجه نشده است، اصولا به نخبگان علمی پرداخته شده است. که این نخبگان علمی از دانش‌آموز شروع می‌شود، دانش‌آموزان مستعد، دانشجویان مستعد، دانش‌آموختگان مستعد و دانش‌آموختگان نخبه و اعضای هیأت علمی. در اصل ما یک فرآیندی داریم با عنوان فرآیند نخبگی از ابتدا تا انتها. که در سند راهبرد کشور در امور نخبگان به این موضوع پرداخته شده است.
مجدد متذکر می‌شوم، در این سند، فرقی بین دانشجویان و اساتید داخل و خارج از کشور، نیست. البته اقتضائات اینها فرق می‌کند، بالاخره عزیزانی که در خارج از کشور هستند، نیازمندی‌های متفاوتی دارند از دانشجویان و اساتیدی که داخل کشور هستند. اما نکته.ی مهم برای ما در کشور و در سند راهبرد کشور در امور نخبگان، اثربخشی نخبگان و ایجاد اثرات مثبت اجتماعی – اقتصادی برای کشور و جمهوری اسلامی ایران است.
اما این را بایستی اذعان کنیم که، یک وزن قابل توجهی را دانشجویان و اساتید خارج از کشور به خودشان اختصاص داده اند. لذا من با این مقدمه، به جای این که وارد بحث نقشه جامع علمی کشور بشوم که در این نقش، به کلیات موضوع توجه شده است و به این که بایستی کشور به سمت توسعه و علم و فناوری به عنوان یک ابر راهبرد حرکت کند، در ذیل آن به مفهوم نخبگی و در ذیل بحث نخبگی هم به بحث دانشجویان خارج از کشور پرداخته شده است. به همین مناسبت من اسلایدهایی را آماده کرده ام.
ابتدا در سه سال اخیر فرمایشات مقام معظم رهبری را حداقل در موضوع نخبگان جمع آوری کرده‌ایم که مخاطب آن می‌تواند همین جمعی باشد که ما الان خدمتشان هستیم. و همچنین یک مقدار توضیحات مبسوط تری در مورد سند راهبرد کشور در مورد نخبگان عرضه می‌کنم. و گزارشی را هم از طرح‌هایی که در حال حاضر در بنیاد ملی نخبگان وجود دارد خدمت عزیزان ارائه می‌دهم. و برنامه‌هایی را هم که در سال ۱۴۰۱ داریم خدمتتان گزارش می‌کنم.
در انتها هم بایستی طرحی را به صورت جداگانه با عنوان طرح جامع همکاری و جذب نخبگان خارج از کشور خدمت شما معرفی کنم که مسئولیت آن را مرکز تعاملات معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به عهده دارد. می‌دانید که بنیاد علمی نخبگان و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ریاستش را معاون علمی فناوری ریاست جمهوری بر عهده دارند و بنابراین ما در یک رابطه تنگاتنگ با معاونت علمی مشغول فعالیت در عرصه نخبگان هستیم.
کلام را با یک جمله حکیمانه شروع می‌کنم که حضرت آقا در یکی از فرمایشات خود فرمودند: باید کاری انجام شود که حتی یک استعداد از میان میلیون‌ها نوجوان و جوان ایرانی هدر نرود. این سیاست کلی است که در کشور ما پیروی می‌کنیم. در سال‌های ۹۷، ۹۸ و ۱۴۰۰ مقام معظم رهبری با موضوع نخبگان، مواردی را اشاره فرمودند که من به سر فصل‌های آن اشاره می‌کنم. در ابتدا مفهوم اصلی که خود مقام معظم رهبری اشاره داشتند به تعامل متقابل نخبگان و نظام است به این صورت که ما در چارچوب کلی بایستی بین نخبگان و نظام تعامل برقرار کنیم.
استفاده از ظرفیت نخبگان در مدیریت
محور دوم که مقام معظم رهبری اشاره کردند، هویت ملی و آرمان خواهی نخبگان است.
بحث سوم استفاده از ظرفیت نخبگان در مدیریت‌های پایین، میانی و حتی بالا در کشور است. در حوزه توجه به علوم انسانی، اقتصاد، مدیریت و حقوق، مقام معظم رهبری تأکید زیادی را در حوزه نخبگان دارند. این که ما از نظرات نخبگان استفاده کنیم و کمک کنیم و به سمت اقتصاد دانش بنیان حرکت کنیم.
موضوع یا محور مهم دیگری که ایشان اشاره داشتند، حرکت نخبگان روی مسائل اصلی کشور مانند آب، ترافیک، محیط زیست، آسیب‌های اجتماعی، مسئله اعتیاد، طلاق، حاشیه نشینی، مسئله کوچ کردن از روستا به شهر و تخریب روستاها و مشکلات است. ببینید عزیزان ما از کلمه نخبه با احتیاط استفاده می‌کنیم. در تعابیری که الان در کشور ما از آن در جاهای مختلف استفاده می‌کنیم عموما سعی می‌کنیم این تعریف را جا بندازیم که، نخبه فردی ست که علاوه بر داشتن استعداد، این استعداد خود را در حل مسائل و در ایجاد اثر در اجتماع خودش به کار گرفته است.
لزوما قبل از این را ما نخبه قلمداد نمی کنیم و اطلاق استعداد برتر را برای آن قائل هستیم. بنابراین هر کدام از شما عزیزان باتوجه به توانایی‌های علمی که دارید، می‌توانید در نهایت در دسته بندی استعداد برتر قرار بگیرید. اگر هرکدام از شما بزرگواران موفق به حل مسئله‌ای از کشور شوید حالا این مسئله کشور، می‌تواند جاری باشد یا مسئله آینده‌ی کشور باشد، آن موقع است که بر اساس سند راهبردی کشور در مورد نخبگان، اطلاق نخبه را می‌توانیم برای آن فرد داشته باشیم
محور بعدی که مقام معظم رهبری به آن به شدت تأکید دارند، جلوگیری از مهاجر فرستی و تشویق به مهاجرت است که یکی از اقداماتی که ما در این سال‌های اخیر شاهد آن هستیم این است که به صورت عامدانه و به صورت سازماندهی شده، مستعدین و نخبگان کشور را به خارج از کشور هدایت می‌کنند. ما البته صراحتا عرض می‌کنیم به عنوان یک سیاست که اصولا انجام مطالعات در خارج از کشور و یا حتی ارتباطات بین‌المللی، که ما نه تنها جلوگیری نمی‌کنیم، بلکه تقویت هم می‌کنیم
نکته اساسی این است که در نهایت نخبگان، آن اثر اجتماعی خودشان را در جامعه و کشور خودشان به ارمغان بیاورند. وگرنه این که فردی به خارج از کشور برود و مطالعات خودش را تکمیل کند، این وظیفه‌ی ما است و اتفاقا ما در این راستا طرح‌های مختلفی داریم. از محورهای دیگری که حضرت آقا به آن اشاره کرده‌اند بحث مسئولیت پذیری نخبگان است، بحث ارتباط گرفتن با نخبگان غرب آسیا جهان اسلام و حتی نخبگان حق جوی غرب است.
گفتمان سازی است، تصویر سازی غلط است در حوزه نخبگان و پرهیز از روزمرگی‌ها و استفاده از دفاتر نهاد نمایندگی را مقام معظم رهبری به بنیاد ملی نخبگان دستور دادند که این ارتباط صورت بگیرد و دلیل حضور بنده هم این فرمایشاتی است که ملاحظه می‌فرمائید. از سمت دیگر نقش نخبگان، شکستن مرزهای جهانی و جلوگیری از دلسرد کردن نخبگان است و همچنین توصیه‌هایی به خودِ نخبگان داشتند، از جمله این که بی همتی و احساس بی آینده بودن و سرگرمی‌های مضر و راحت طلبی را نخبگان در خودشان از بین ببرند.
بر این اساس ما چالش‌هایی را که پیش روی نخبگان و استعدادهای برتر در کشورمان وجود دارند را لیست کرده‌ایم، عدم اشتغال پایدار، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های نخبگان است زمانی که به کشور بازمی‌گردند، مخصوصا، عزیزانی را که خارج از کشور دارند، بحث اشتغال‌شان به عنوان یکی از دغدغه‌ها وجود دارد. ما در این زمینه چند طرح مهم داریم که خدمت شما ارائه می‌کنیم. به نظر من با استفاده از این طرح‌ها زمینه‌ی خوبی از اشتغال را ما برای دانشجویان خارج از کشور و اساتیدی که در خارج از کشور هستند را فراهم کرده‌ایم.
که یکی از مهم‌ترین این طرح‌ها را آقای دکتر سهراب‌پور استاد بزرگوار، دیروز خدمت شما ارائه کردند. و آن جذب و به کارگیری تعدادی از نخبگان است به عنوان اعضای هیأت علمی که البته فرآیندهای خودش را دارد و مسئولیت اصلی آن را هم آقای دکتر سهراب‌پور به عهده دارند. غیر از این طرح، ما طرح اشتغال در دستگاه‌های اجرایی کشور را از سال گذشته آغاز کرده‌ایم و برای این منظور ما شیوه نامه‌ای را داریم که من در اسلایدهای آینده بیشتر توضیح می‌دهم.
نکته‌ی دوم عدم توجه به هویت ملی و فرهنگی در جامعه نخبگانی کشور است که بایستی به آن توجه شود. مطلب سوم که به عنوان یک چالش پیش روی ما وجود دارد تحرک شدید کشورهای منطقه برای جذب نخبگان و استعدادهای برتر است. می‌دانید عزیزان بالاخره اگر یک نگاه کلی به آمار و ارقام کنیم به کشورهایی مخصوصا کشورهای منطقه که فاقد استعدادهای برتر هستند برای حرکت به سمت اقتصادهای دانش پایه، به نیروی انسانی نخبه نیاز دارند. و طرح‌های خیلی جذابی را هم فراهم کرده اند، این طرح‌ها شاید واقعا در ۲۰ سال گذشته وجود نداشته و در همین دهه‌ی اخیر خودش را نشان می‌دهد.
طرح‌هایی که بالاخره افراد را به طرق‌های مختلف به کشورهای حاشیه خلیج فارس جذب کنند و می‌دانید بالاخره رفتن به کشورهای اروپایی و امریکایی مسائل و مشکلات خودش را دارد اما کشورهای حاشیه خلیج فارس با توجه به نزدیکی راه شاید جذابیت بیشتری برای نخبگان داشته باشد.
در مقابل این تحرکات شدید در کشور بایستی مقابله کنیم و طرح‌های جذاب تری را برای نخبگان کشور خودمان ارائه بدهیم. بنابراین مهاجرت نخبگان و همچنین مهمتر از همه‌ی اینها حقیقت مطلب، با توجه به برآوردی که ما داریم گسترش جو نا امیدی و سیاه نمایی است که توسط رسانه‌های مجازی در دنیا ایجاد شده است. حالا شاید شما عزیزان چون بیشتر خارج از کشور تشریف دارید با این موضوع بیشتر مواجه هستید. مواردی در فضای رسانه‌ها مطرح می‌شود که این موارد واقعا مطابقت با واقعیت ندارد.
در کشور ما سختی و مشکلات است من کتمان نمی‌کنم اما همین امروز اتفاقا در چند اسلاید آینده خدمت شما از طرح‌های متعددی که در حوزه نخبگان و استعدادهای برتر در کشور اجرا شده است گزارش خواهم کرد. و به نظرم اینها به شکل خوب اطلاع رسانی نشده است. و یا بهتر است بگوییم طرف مقابل و افرادی که به دنبال سیاه نمایی هستند اطلاعات را سیاه نمایی کرده و با ترتیبات متفاوتی به مخاطبان خودشان ارائه کرده‌اند.
برنامه‌های توانمندسازی در مورد عدم تطابق مهارت‌های استعدادهای برتر با نیازهای بازار
یک نکته هم عدم تطابق مهارت‌های استعدادهای برتر با نیازهای بازار است که ما برای این موضوع هم برنامه‌های توانمندسازی در کشور طراحی کرده‌ایم. من اگر بخواهم سریعتر جلو بروم ما در حوزه‌ی نخبگی، ابتدا عرض کنم که ما مفهوم نخبگی را منحصر در نخبگان علمی نمی‌دانیم.
از همین امسال شروع کرده‌ایم به زودی شیوه نامه‌هایی درباره نخبگان کارآفرین، نخبگان صنعتی و نخبگان فناوری را هم تهیه و تدارک و ابلاغ خواهیم کرد. اما به صورت سنتی نخبگان علمی در سر آغاز فرایند حمایت‌ها و پشتیبانی‌های کشور قرار داشته است. ما از دانشجویان مستعد، دانش‌آموختگان مستعد دانش‌آموخته سرآمد و دانش‌آموخته نخبه، حمایت‌های مختلف را در کشور به عمل بیاوریم. برای هر کدام از اینها ما برنامه‌های مختلفی مثل شناسایی، توانمندی، هدایت، اشتغال و جذب و در نهایت حل مسائل کشور به وسیله‌ی نخبگان و همچنین تکریم و الگوسازی از نخبگان را در دستور کار بنیاد ملی نخبگان قرار دارد.
مواردی که بنده عرض می‌کنم مبتنی است بر سند راهبردی کشور در امور نخبگان، این سند در سال 1391 به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده است. این سند راهبردهای کلان و ملی دارد و اقدامات مختلفی دارد. من اگر بخواهم این سند را در یک شکل کلی به شما نمایش بدهم پنج راهبرد اساسی این سند عبارت است از: استقرار نظام شناسایی هدایت و هدایت اجتماعات نخبگانی. ما ابتدا باید نخبگان را بشناسیم. یعنی با استفاده از معیارهایی متوجه شویم که در کشور چه کسانی استعداد برتر قلمداد می‌شوند.
در وهله‌ی دوم باید اینها را توانمند کنیم. عزیزان می‌دانند که نخبگان، معمولا در یک حوزه‌ای استعداد دارند و در یک ساحت برتر هستند. در ساحت‌های دیگر به کمک نیاز دارند. به عنوان مثال: در حال حاضر، ما خیلی از افرادی که در حوزه‌های مهندسی توانمندی‌های فنی بسیار بالایی دارند در کشور داریم اما متاسفانه در حوزه کسب و کار و مدیریت ضعیف هستند. بنابراین ما نیاز به توانمند سازی این عزیزان داریم.
محور سوم، زمینه‌سازی اثرگذاری این افراد و گروه‌های نخبه در جامعه است که چه کار کنیم که نخبگان در چهارچوب کشور چه در دستگاه‌های دولتی و چه در دستگاه‌های بخش خصوصی بیایند و مشغول به فعالیت شوند. و بحث ارتقاء سیاستگذاری و زیرساخت‌های فرهنگی و پژوهشی مورد نیاز، این شکل کلی، شکل سیتسماتیک سند راهبردی کشور در امور نخبگان است. همچنان که ملاحظه می‌فرمائید ما یک فرآیندی داریم از شناسایی شروع می‌شود و به اثربخشی ختم می‌شود.
شناسایی، هدایت، توانمندسازی و اثربخشی. و دو فعالیت پشتیبان داریم، سیاستگذاری و مدیریت و همچنین پشتیبانی و توسعه زیرساخت‌های فرهنگی مورد نیاز. مأموریت بنیاد، برنامه‌ریزی در زمینه‌ی نخبه شناسی، نخبه گزینی، نخبه پروری و نخبه گماری است. چشم انداز ما هم به فرموده مقام معظم رهبری (مد ظله) است؛ مدیریت تحولات کشور در دست نخبگان حوزوی و دانشگاهی. این ساختار ما هست.
از این مورد می‌گذرم با توجه به این که می‌خواهم به آن طرح‌ها برسم.
ببینید ما یک سری طرح‌ها و تسهیلات در حوزه‌ی دانش‌آموزی داریم که با توجه به این که شاید مخاطب من در این بحث‌ها دانش‌آموزان هستند از این طرح‌ها می‌گذرم. اما یک سری طرح‌هایی در حوزه‌ی دانشجویی داریم، که من فکر می‌کنم عزیزانی که الان در خارج از کشور دانشجو هستند می‌توانند مخاطب این طرح‌های ما باشند.
ما در بنیاد ملی نخبگان، طرح‌ها را به نام شهدای انقلاب اسلامی مخصوصا شهدای نخبه مزین کرده‌ایم. برای دانش‌آموختگان، افرادی که تحصیلاتشان را تمام کرده‌اند، هم طرح‌هایی داریم. از جمله مثلا طرح معروف شهید صیاد که بحث جایگزینی طرح‌های پژوهشی به جای سربازی است که شاید شما عزیزان ارتباط زیادی با این موضوع داشته باشید. یا بحث به کارگیری در دانشگاه‌ها است که آقای دکتر سهراب‌پور دیروز توضیح داده‌اند که به طرح شهید دکتر شهریاری معروف است.
که بر اساس معیارهایی که در بنیاد ملی نخبگان طراحی شده، تعدادی از شما عزیزان با یک فرآیندی جدا از فرآیند وزارت علوم و وزارت بهداشت، شناسایی می‌شوید و جذب دانشگاه‌های کشور می‌شوید. طرح‌هایی برای نوآوران و مخترعان برگزیده داریم. و همچنین برای حوزه‌های تخصصی که شاید مخاطبش در این جمع کمتر باشد. مثل حوزویان، نخبگان هنری و نخبگان قرآنی هم طرح‌های مختلفی را داریم. من از این طرح‌های دانش‌آموزی رد می‌شوم. در حوزه‌ی دانشجویان. ما طرح شهید وزوایی را برای دانشجویان محترم چه در داخل کشور و چه در خارج از کشور داریم.
عزیزان تمام این طرح‌هایی که خدمت شما توضیح می‌دهم در سایت بنیاد ملی نخبگان که خیلی هم ساده است bmn.ir بنیاد ملی نخبگان. می‌توانید در آنجا آیین نامه‌‌ها را ملاحظه بفرمائید و شرایط آن را مطالعه کنید. ما در حوزه‌ی دانش‌آموزی بر اساس یک تعداد معیارهای مختلفی که وجود دارد که این معیارها نشان دهنده‌ی تلاش علمی شما است جوایزی را به صورت ماهانه در طول یک سال تحصیلی تقدیم می‌کنیم.
برای این که فرد بتواند تحصیلات خود را با قوت بیشتری ادامه دهد. باید از یک مقدار نمره‌ای به بالا امتیاز بیاورید تا بر اساس آن بتوانید از این جایزه بهره‌مند شوید. حالا این جایزه چه چیزی است؟ کمک به حضور در کنفرانس‌ها، که به صورت مسافرت در کشورهای مختلف است. کمک به ثبت اختراعات است. کمک به انتشار مقالات است. کمک به زیرساخت‌های آزمایشگاهی نیاز دارید یک سلسله اختیارات و تسهیلات را خدمت شما تقدیم می‌کند.
طرح شهید احمدی روشن
طرح دیگری را با عنوان طرح شهید احمدی روشن داریم که به نام این بزرگوار نام‌گذاری شده است. این طرح، طرح هسته‌های حل مسئله است. من می‌خواهم به شما عزیزان پیشنهاد کنم که اگر واقعا بتوانید در خارج از کشور، با ما در تماس باشید و مسائلی را که در کشور ما مبتلا به هستیم به صورت کارهای تخصصی در خارج از کشور تعریف کنید، ما حاضر هستیم طرح‌های شما را پشتیبانی کنیم.
به بیان دیگر ما می‌توانیم به شما گرند پرداخت کنیم که از این گرند استفاده کنید و پژوهش را در خارج از کشور انجام دهید مشروط به این که روی مسائلی که ما خدمت شما می‌گوییم این پژوهش انجام بگیرد. آماری را خدمت شما عرض کنم، سالانه 800 هزار پایان نامه‌ی ارشد و دکترا در کشور دفاع می‌شود. واقع قضیه این است که از این 800 هزار پایان نامه، چه تعدادی در راستای حل مسائل کشور است. ما در بنیاد ملی نخبگان، پشتیبانی می‌کنیم. اگر صورت مسئله، مسئله‌ای باشد. طرح احمدی روشن خیلی ساده است.
اگر شما عزیزان پژوهشی را در خارج از کشور تعریف کنید بر اساس محورهایی که ما خدمت شما عرض می‌کنیم ما از این طرح‌های پژوهشی شما پشتیبانی می‌کنیم. همین جا الان دعوت می‌کنم در حوزه‌ی هوش مصنوعی که یکی از اولویت‌های کشور ما است یک سری اولویت‌های دیگری که معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری اعلام می‌کند ما از این طرح‌ها پشتیبانی می‌کنیم و در طول یک سال یک پژوهش را مشخصا تعریف می‌کنیم یک منتور یا یک راهبر از کشور خودمان انتخاب می‌کنیم و شما در خارج از کشور می‌توانید روی این طرح‌ها کار پژوهشی انجام بدهید و نتایج را برای کشور ما ارائه کنید.
طرح دیگری با عنوان طرح شهید بابایی داریم که شاید مصداقی برای شما در خارج از کشور نداشته باشد اما خدمت شما گزارش می‌دهم. ما طرح‌هایی داریم که به صورت مسابقه برگزار می‌شود. به عنوان مثال الان در حوزه‌ی ترافیک یکی از شهرهای بزرگ کشور، ما یک مسابقه نخبگانی برگزار کرده‌ایم. به این صورت که می‌گوییم این مسئله وجود دارد و گروه‌های مختلف نخبه طرح‌های خودشان را ارائه می‌کنند. این طرح‌ها توسط داوران، داوری می‌شود و به بهترین طرح‌ها جوایزی پرداخت می‌شود.
معمولا این طرح‌ها را حامیان بیرونی حمایت می‌کنند. مطالبی که ما خدمت شما گزارش می‌کنیم، عملیاتی و اجرایی را امثال آقای دکتر صفری در کشور ما سالیان سال است که انجام داده‌اند. ما غیر از طرح‌های حوزه‌ی دانشجویی که ملاحظه می‌فرمائید، در سال گذشته حدود 2260 نفر را در حوزه‌ی دانشجویی و حدود 1869 نفر را در زمینه‌ی طرح‌های احمدی روشن حمایت کرده‌ایم. دلیل گزارش این موارد ازین جهت است که شما عزیزان بدانید چون مصادیق نخبگان این کشور هستید، مورد حمایت هستید و طرح‌های مختلفی برای پشتیبانی از شما وجود دارد.
در حوزه‌ی دانش آموختگان برتر هم طرح معروف تسهیلات خدمت نظام وظیفه وجود دارد، تسهیلات نظام وظیفه تخصصی که شما می‌توانید طرح سربازی خودتان را با یک طرح پژوهشی جایگزین کنید. مجدد تأکید می‌کنم این طرح پزوهشی هم باید صورت مسئله آن توسط دستگاه داخلی تعریف شود و این طرح، جزء طرح‌های جهت‌دار قلمداد می‌شود. طرح شهید چمران با عنوان دوره‌ی پسا دکترا داریم. عزیزانی که می‌خواهند پسا دکترا را در حوزه‌ی تخصصی ادامه بدهند، مشروط بر این که بر اساس نیاز کشور، پسا دکترای خودشان را تعریف کنند، توسط بنیاد ملی نخبگان، مورد حمایت قرار می‌گیرند.
تسهیلات فرهنگی – رفاهی داریم. ما امسال یک طرحی را برای عزیزانی که در کشور باشند حداقل به یک مدت مشخصی، شاید تا پنج تا ده سال، طرح مسکن نخبگان است که به زودی انشالله توسط آقای رئیس جمهور اطلاع رسانی خواهد شد. در این طرح، ما بر اساس یک سری معیارها، افرادی که نخبه تشخیص داده شوند و حاضر باشند به ازای دریافت این تسهیلات پنج تا ده سال در کشور خودمان بمانند و فعالیت‌های علمی خودشان را ادامه بدهند در قالب مسکن نخبگان اجاره به شرط تملیک مسکن در خدمتشان خواهیم بود.
برای به کارگیری آنها در نهادها و در شرکت‌های دانش بنیان، طرحی را با عنوان طرح شهید تهرانی مقدم داریم و این طرح شهید شهریاری هم که آقای دکتر توضیح دادند.
برای عزیزانی که عضو هیئت علمی بشوند ما ولکام گرندهایی داریم، استارتاپ گرندهایی که کمک کند تحقیقاتشان را در دانشگاه‌ها ادامه دهند. بحث‌هایی از قبیل ایجاد شرکت‌ها، که از طرح‌های بنیاد نخبگان می‌باشد. تا کنون بیش از 20هزار نفر از نخبگان کشور از طرح سربازی، یا همان طرح شهید صیاد شیرازی استفاده کرده‌اند. برای حوزه‌ی نوآوران و مخترعین، طرح‌هایی با عنوان طرح شهید فخری زاده است.
جشنواره‌های مختلفی را حمایت می‌کنیم برنامه‌های مختلف و ویژه‌ی برای سرآمدان و نخبگان داریم. تسهیلات دانشجویی و مسکن را هم خدمت عزیزان ارائه می‌کنیم. من فقط سرتیتر استراتژی‌های امسال خودمان را خدمت شما عرض می‌کنم. یک، بنیاد ملی نخبگان به دنبال وسعت بخشیدن به دایره نخبگی است. ما نخبه را فقط نخبه علمی نمی‌دانیم، چنانچه عرض کردیم در حال تعریف نخبگان کارآفرین، نخبگان صنعتی و… هستیم.
از سوی دیگر فقط به دنبال رویکرد عالی محدود هم نیستیم. سابق بر این فقط المپیادی‌ها و امثالهم مورد حمایت قرار می‌گرفتند ولی الان در رویکرد خوب و گسترده، ما دایره را باز کرده‌ایم و فقط المپیادی‌ها و افراد یک تا صد کنکور مورد حمایت نیستند. بلکه این دایره در حال باز شدن است و احتمالا ما یک تا هزار را در حوزه‌های مختلف، مورد حمایت قرار خواهیم داد. لزوما حمایت‌های بنیاد، حمایت‌های مادی نیست بلکه باید این حمایت‌ها دوطرفه باشد. اگر حمایتی صورت می‌گیرد باید در ازای آن نخبه اثرگذاری اجتماعی هم برای کشور داشته باشد.
ما به دنبال نخبه پروری و نخبه گماری هستیم. طرحی را که امسال به عنوان اشتغال در دستگاه اجرای است را خدمتتان توضیح می‌دهم. بر اساس این طرح، افرادی که از دایره بنیاد ملی نخبگان به عنوان نخبه، شناسایی شوند به صورت مجزا می‌توانند وارد دستگاه اجرایی کشور شوند. و بعد از یک دوره آزمایشی سه ماهه، توانمند سازی، به صورت قرارداد موقت و بعد از یک سال به صورت استخدام رسمی قرار بگیرند. به ذهنتان خطور نکند وقتی می‌گوییم دستگاه اجرایی فقط شامل وزارتخانه‌ها می‌شود. جهت اطلاع، ما نزدیک به 700 نهاد عمومی غیردولتی داریم و حدود 140 شرکت دولتی از جمله شرکت ملی نفت و… که اینها جزء دستگاه‌های دولتی محسوب می‌شوند و منظور فقط وزارتخانه‌ها نیست.
و من فکر می‌کنم یک دایره‌ی بسیار بزرگی از اشتغال نخبگان را ما می‌توانیم در دستگاه‌های اجرایی فراهم کنیم. خوشبختانه توافقات لازم هم با اداره‌ی اداری – استخدامی معاونت مربوطه انجام شده است و ما به صورت یک خط ویژه به دنبال به کارگیری و جذب نخبگان در دستگاه‌های اجرایی هستیم. به دنبال مقاله محوری نیستیم. ارزش مقاله را در امتیازات انتخاب شدن به عنوان نخبگان، کم کرده‌ایم و شاید در سال‌های آینده این را کمتر هم کنیم بلکه حل مسئله انجام پژوهش‌های ضروری و مورد نیاز را به جای آن قرار می‌دهیم.
توجه خودمان را از علوم فنی به علوم انسانی و علوم پایه انتقال داده‌ایم. برای عزیزانی که در جمع ما هستند در حوزه‌ی علوم پایه، مشغول به تحصیل هستند طرح جداگانه‌ای داریم که من خواهش می‌کنم بعد از جلسه به من مراجعه کنند این طرح را خدمتشان توضیح دهم. طرح بسیار جذابی است برای عزیزانی که در حوزه‌ی علوم پایه در کشور ما فعالیت کنند. بنیاد به دنبال اجرای اموری نیست، به سمت تصدی‌گری حرکت نمی‌کند و سیاست گذاری را در دستور کار خودش دارد. و ملاک اصلی نخبگی را هم اثرگذاری و اثربخشی اعلام کرده‌ایم.
بر همین اساس، 9 استراتژی داریم که ملاحظه می‌فرمایید. من هر کدام از این استراتژی‌ها را گذاشته بودم که امسال اعداد و ارقام آن را توضیح بدهم با توجه به اینکه وقت گذشته و من نمی‌خواهم بیشتر از این مصدع شما عزیزان شوم، ارائه خود را پایان می‌دهم.
هدیه کنیم صلواتی بر محمد و آل محمد (ص)
