شرح نیایش بیستم صحیفه سجادیه به قلم حجت‌الاسلام سید محمد مرتضوی – بخش هشتم
در طول ماه مبارک رمضان، شرح نیایش بیستم صحیفه سجادیه به قلم حجت الاسلام سید محمد مرتضوی، از برنامه های روزانه سایت میباشد. در قسمت‌های قبلی ضمن ارائه مقدمه، مفاهیم اخلاق و ایمان و یقین را بررسی کردیم و همچنین به موضوع «نیت» پرداختیم و تفاوت نگاه برخی عرفا نسبت به موضوع نیت را با نگاه فقها توضیح دادیم و در بخش قبلی نیز مفهوم «اخلاص» را مورد بررسی قرار دادیم و در این بخش و در ادامه نیایش، یه توضیح موضوع «یقین» میپردازیم.
« وَ صَحِّحْ بِمَا عِنْدَک یقِینِی »
و با عنایت خود، یقینم را استوار گردان
مفهوم «یقین» در ابتدا برای همه بسیار روشن به نظر میرسد اما در واقع دارای مراتب و لایه های چند گانه است. این مراتب از خود قرآن کریم نیز استنباط شده است مانند: علیم الیقین، عین الیقین و حق الیقین.
علم الیقین با با استدلال به دست می‌آید مانند یقین بر وجود آتش از طریق مشاهده علائم آن مثل دود که حاکی از وجود آتش است.
عین الیقین با مشاهده مستقیم خودِ مورد حاصل میشود مانند مشاهده مستقیم آتش. و حق الیقین که بالاترین و مطمئن‌ترین یقین‌ها به شمار میرود آن است که آثار و ویژگی های آن درک شود مانند قرار گرفتن شخص در درون آتش و حس سوزش آن بوسیله پوست و گوشت.
در روابات درباره یقین نکات فراوانی ارائه شده که عمده آنها بر کارکرد یقین اشاره دارد از جمله: عن ابی عبدالله (ع) قال: إِنَّ اَللَّهَ بِعَدْلِهِ وَ حِكْمَتِهِ وَ عِلْمِهِ جَعَلَ اَلرَّوْحَ وَ اَلْفَرَحَ فِي اَلْيَقِينِ وَ اَلرِّضَا عَنِ اَللَّهِ وَ جَعَلَ اَلْهَمَّ وَ اَلْحَزَنَ فِي اَلشَّكِّ وَ اَلسَّخَطِ
خداوند متعال نشاط و آرامش را در یقین و غم و اندوه را در شک و غضب قرار داده است.
باز از امام صادق (ع) نقل شده: إنّ العَمَلَ الدّائمَ القَليلَ علَى اليَقينِ أفضَلُ عِندَ اللّه ِ مِن العَمَلِ الكَثيرِ على غَيرِ يَقينٍ
یک عمل اندک اما مداوم که با باورمندی و یقین انجام شود بهتر از اعمال بسیار است که از روی تردید انجام گیرد.
وَ اسْتَصْلِحْ بِقُدْرَتِک مَا فَسَدَ مِنِّی
هر آن چه در خط مستقیم خویش قرار گیرد، آن را اصلاح می‌نامند و هر آن چه از خط مستقیم خود خارج میشود دچار فساد شده است. گیاه وقتی که راه رشد خود را میپیماید و به ثمر می‌نشیند راه اصلاح را پیموده است و همینطور انسان تا وقتی که به سوی رشد انسانی خود گام بردارد و آن چه که از وی انتظار است به دست آورد و مفید واقع شود، راه اصلاح را طی کرده است. اما اگر عکس آن اتفاق افتاد و دچتر نقص جسمی شد مثلا به اعتیاد کشیده شد و هر روز به سوی ضعف و رنجوری رفت، راه فساد را رفته است یا انسانی که به لحاظ ویژگی و شخصیت جز خوی تعدی و ستم و بزهکاری چیزی عاید او نمی‌شود، او در واقع در منجلاب فساد فرو رفته است. لذا در اینجا امام سجاد(ع) از خداوند متعال اینگونه تمنا دارد:
بارالها! در حق من چنان محبت و عطوفتی روا دار که آن چه از من به فنا و تباهی رفته به راه صلاح و مستقیم خویش بازگردد.
* همچنین برای مشاهده قسمت‌های قبلی، می‌توانید از لینک‌های زیر استفاده کنید.
شرح نیایش بیستم صحیفه سجادیه / قسمت اول
شرح نیایش بیستم صحیفه سجادیه / قسمت دوم
شرح نیایش بیستم صحیفه سجادیه / قسمت سوم
شرح نیایش بیستم صحیفه سجادیه / قسمت چهارم
شرح نیایش بیستم صحیفه سجادیه / قسمت پنجم
