بازسازی تصاویر بزرگان شیعه به وسیله هوش مصنوعی / بخش اول

اقتدار یا اُتوریته شیعه همیشه به پشتوانه حضور دانشمندانی بوده است که دل و عقل به مهرِ بزرگانِ خاندان آل‌رسول عليهم صلوات‌الله داده‌اند و در این میان اکثر آنان یا محدود و یا محروم شدند، و بعضی هم توانستند حتی دستگاه‌های جور و طاغوت را قانع به فعالیت به نفع مسیر حق و هدایت کنند.

به گزارش نهادایران به دلیل مقام رفیع علم در اسلام شیعی معمولاً در بخشی از آثار رجالی چهره و ظاهر خادمان ساحت دین گزارش شده بود و یا نقاشی‌های محدود و مبهمی مانند نقاشی علامه‌مجلسی به یادگار مانده بود، که البته تصویر واضحی از آن عالیجنابان به ما ارائه نمی‌کرد و همیشه این سوال در ذهن شکل می‌گرفت که چهره این افراد خدمتگزار به آل‌علی علیه‌السلام در زندگی واقعی چگونه بوده است.

اما در این روز و این پست، به لطف پیشرفت‌های فناوری هوش مصنوعی، می‌توانیم در نهایت نگاهی اجمالی به چهره واقعی این افراد داشته باشیم. به همت و اراده بخش تولید هوش‌مصنوعی فطرس‌مدیا با تکیه بر سه دسته اطلاعات جمع‌آوری شده:

۱. گزارشات تاریخی از ظاهر

۲. در بعضی موارد نقاشی‌های به جای مانده

۳. تصاویر فرضی موجود در جامعه.

تصویر هفت عالم بزرگ شیعه در دوران‌ها و مدارس مختلف (قم، نجف، حله، اصفهان، جبل‌عامل) را با یاری هوش‌مصنوعی بازسازی کردیم، تا تقدیم حضور دوستداران علم و دانش شود.

شیخ صدوق (۳۰۶-۳۸۱ق)

ابوجعفر محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابَوَیْه قمی(۹۲۳-۹۹۱ م) (۳۰۶-۳۸۱ق) معروف به شیخ صَدوُق و اِبنِ بابَوَیْه از علمای علم حدیث شیعه است. معروفترین اثر او من لا یحضر الفقیه یک مجموعه از احادیث در مورد احکام (فرعی) دین است که یکی از کتابهای چهارگانه شیعه است.

از دیگر آثار وی، کمال الدین و تمام النعمه، عیون اخبارالرضا، الاملی، عل الشرایع و … است.

وی پس از گذشت هفتاد و پنج سال از عمرش، در سال ۳۸۱ در شهر ری درگذشت و در شهر ری مدفون گردید که بعدها آرامستان ابن‌بابویه در اطراف آن ساخته شد.

محمدباقر مجلسی (۱۰۳۷ – ۱۱۱۰ ق) (۱۰۰۶ – ۱۰۷۷ ش)

محمدباقر بن محمدتقی مجلسی معروف به‌ علامه مجلسی، از محدثان و فقیهان مشهور شیعه در قرن یازدهم هجری بود. علامه مجلسی از میان شاخه‌های علوم اسلامی بیش از همه به حدیث‌نگاری علاقه داشت و به اخباریان نزدیک بود. مشهورترین کتاب او، مجموعه پرحجم حدیثی به نام بحارالانوار است که نقش بارزی در احیای جایگاه حدیث در منظومه معرفت دینی داشت.

او با تربیت شاگردان و آثار پرتعداد خود که بسیاری از آنها را به زبان فارسی و برای استفاده عموم مردم نگاشت، بر فرهنگ شیعی و روش‌های علمی علمای پس از خود تأثیر گذاشت.

وی به دلیل همکاری با حکومت صفویان و نقش بارز سیاسی و اجتماعی‌اش در آن دوران از شهرت زیادی برخوردار است. وی منتقد صوفیه بود و با تصوف خانقاهی مخالفت می‌ورزید و در دوران سلطنت شاه سلیمان صفوی به مقام «شیخ الاسلام» رسید و در دوران سلطان حسین صفوی صاحب نفوذ بود.

از دیگر آثار ایشان میتوان به  مرآة العقول، حلیة المتقین، ملاذ الاخبار، جلاء العیون و… اشاره کرد.

مجلسی در شب ۲۷ رمضان سال ۱۱۱۰ق و در ۷۳ سالگی در اصفهان از دنیا رفت. آقا جمال خوانساری بر وی نماز گذار وی بنا بر وصیتش در کنار مسجد جامع اصفهان و در جوار پدرش به خاک سپرده شد. به مناسبت تاریخ وفات آن علّامه این شعر سروده شده است:

ماه رمضان چه بیست و هفتش کم شد                                        تاریخ وفات باقر اعلم شد

شیخ بهایی (۹۵۳ق ـ۱۰۳۱ق)

محمد بن عزّالدین حسین متخلص به‌ بهائی و معروف به‌ شیخ بهائی و بهاءالدین عاملی، فقیه، محدث، حکیم و ریاضیدان شیعه عصر صفوی بود. شیخ بهائی بیش از ۱۰۰ کتاب در زمینه‌های مختلف تألیف کرده است.

جامع عباسی و اربعین از جمله آثار اوست. آثاری نیز در معماری بر جای گذاشته که منارجنبان اصفهان، تقسیم زاینده‌رود اصفهان، گنبد مسجد امام اصفهان و نقشه حصار نجف، از آن جمله است.

وی سفرهای بسیاری به نقاط مختلف دنیا کرد و سفر مشهوری نیز همراه شاه عباس صفوی با پای پیاده به مشهد داشته است.

او مقام شیخ الاسلامی بالاترین منصب رسمی دینی در حکومت صفویه را بر عهده داشت.

از جمله شاگردان شیخ بهایی میتوان به محمدتقی مجلسی، محمد محسن فیض کاشانی، صدرالمتألهین شیرازی و … اشاره کرد.

شیخ بهائی چند روز قبل از مرگ با جمعی از همراهان و شاگردان خود به زیارت قبر بابا رکن الدین شیرازی رفت و مکاشفه‌ای برایش روی داد که از آن نزدیک بودن مرگش را استنباط کرد.

محمدتقی مجلسی، که خود از همراهان شیخ بوده، این مکاشفه را گزارش کرده است. بهائی از آن پس خلوت گزید و بعد از ۷ روز بیماری از دنیا رفت و طبق وصیتش او را به مشهد انتقال دادند و در مَدْرس سابق خودِ او در پایین پای امام رضا(ع) به خاک سپردند.

پابان بخش اول